همکاری های  فرهنگی، علمی و دانشگاهی جمهوریاسلامی ایران و جمهوری اتریش

جایگاه فرهنگی و علمی اتریش در اروپا

اتریش بواسطه موقعیت جغرافیایی ویژه و پیشنیه فرهنگی و تاریخی غنی از حوزه نفوذ فرهنگی گسترده ای بویژه در کشورهای پیرامونی خود برخوردار می باشد. این کشور با اتکاء به غنای فرهنگی از دیرباز بعنوان مرکز و تلاقی فرهنگ های اروپایی به شمار می رفت و امروزه نیز یکی از قطب های فرهنگی و هنری اروپا محسوب می گردد. مراکز علمی و دانشگاهی اتریش نیز از نقطه نظر کیفی، کمی  و قدمت از اعتبار بین المللی بالایی برخوردارند. بعنوان نمونه  دانشگاه وین در سال 1619 و دانشگاه اینسبروک در سال 1661 تاسیس شده اند.

در تقسیم بندی و رتبه بندی کشورهای اروپایی، اتریش را بیشتر با هویت فرهنگی می شناسند و مفهوم ملت- فرهنگ هویت ملی آن را تشکیل می دهد. امروزه این کشور کوچک که میراث دار امپراتوری های بزرگ نظیر اتریش –مجار می باشد، با پشتوانه تاریخی و فرهنگی، توجه وافری به مبادلات فرهنگی در عرصه های بین المللی و روابط دوجانبه خارجی خود نشان داده و در همین زمینه با کشورهای زیادی موافقتنامه های علمی، فرهنگی و دانشگاهی امضاء نموده است. اتریش همچنین در 24 کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران دارای موسسات فرهنگی ( انجمن های فرهنگی) می باشد.

مناسبات فرهنگی، علمی و دانشگاهی  

مناسبات ایران و اتریش در حوزه های فرهنگی، علمی و دانشگاهی از قدمت دیرینه ای برخوردار است. دارالفنون بعنوان یکی از کهن ترین بنیادهای آموزشی نوین ایران که به کوشش میرزا تقی خان امیرکبیر در سال 1231 خورشیدی برابر با 1851 میلادی بنیان گذاری شده بود، با همکاری اساتید اتریشی فعالیت خویش را آغاز کرد. نام دکتر ادوارد ژاکوب پولاک نخستین پزشک و جراح پزشکی نوین و خدمات ارزنده وی در کنار شش تن دیگر از اساتید اتریشی گویای سنت دیرین همکاری های علمی دو کشور می باشد.  

انجمن فرهنگی اتریش OKF یکی از مراکز فرهنگی فعال اروپایی در تهران محسوب می شود. همچنین انستیتو ایران شناسی وابسته به آکادمی علوم نیز یکی از مراکز فعال ایران شناسی در اتریش به شمار می آید.

فعالیت های فرهنگی علمی و دانشگاهی کشورمان در اتریش نیز توسط بخش فرهنگی و دیپلماسی عمومی سفارت جمهوری اسلامی ایران و رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در وین انجام می پذیرد.

برپایی نمایشگاه آثار فرهنگی ـ هنری هفت هزارساله ایران در اتریش در سال 1379 و برپایی نمایشگاه اسناد تاریخی روابط دو کشور در اتریش از جمله اقدامات ماندگار فرهنگی روابط دو کشور طی سالهای اخیر بشمار می روند. اولین دور گفتگوی اسلام و مسیحیت تحت عنوان گفتگوی بین ادیان که با حضور روسای جمهور وقت دو کشور در کاخ ریاست جمهوری اتریش برگزار گردید، مبنای سلسله گفتگوهایی گردید که دور هفتم آن در شهریورماه 1396 با شرکت اندیشمندان و محققین دینی و دانشگاهی ایران و اتریش در تهران برگزار گردید.

امضای یادداشت تفاهم همکاری میان کتابخانه های ملی دو کشور، امضای یادداشت تفاهم چهارجانبه میان موزه ملی ایران، موزه تاریخ هنر اتریش، موزه ملی بریتانیا و آکادمی علوم اتریش و همچنین امضای یادداشت تفاهم همکاری میان پژوهشگاه میراث فرهنگی ایران و آکادمی علوم اتریش از جمله اقدامات مهم دیگر در این حوزه به حساب می آیند.

برپایی نمایشگاه مشترک اسناد تاریخ روابط دو کشور به مناسبت یکصد و شصتمین سال روابط ایران و اتریش با حضور وزرای امور خارجه دو کشور در تاریخ 4 جولای 2018 در آکادمی علوم اتریش برگزار گردید. همچنین به همین مناسبت در تاریخ 5 جولای 2018 همایشی با حضور اندیشمندان و اساتید برجسته دانشگاههای دو کشور با هدف بررسی ابعاد مختلف روابط تاریخی دو کشور در موسسه ایران شناسی اتریش برگزار شد.  

همکاریهای علمی و دانشگاهی ایران و اتریش  

در قالب کارگروه همکاریهای علمی و دانشگاهی نقشه راه دو کشور نیز تاکنون دو بار کنفرانس همکاریهای علمی و دانشگاهی به ترتیب در تهران (دیماه 1395 ) و وین ( بهمن ماه 1396) برگزار گردید. در دومین کنفرانس مشترک همکایهای علمی و دانشگاهی ایران و اتریش که در بهمن ماه 1396 (ژانویه 2018 ) در وین برگزار گردید، هیات بلندپایه علمی و دانشگاهی متشکل از معاونین وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و آموزش و پرورش کشورمان و روسای دانشگاههای  خوارزمی ، خواجه نصیرالدین طوسی، هنر اصفهان، تربیت دبیر شهید رجائی و  فنی ­و حرفه­ای حضور داشتند.

در جریان این سفر کمیته ای تحت عنوان Impulse Iran – Austria به ریاست مشترک آقای دکتر فیشر رئیس جمهور سابق اتریش و قائم مقام وزیر علوم، فناوری و تحقیقات تشکیل و 17 طرح از مجموع 78 طرح علمی ، تحقیقاتی و پژوهشی مشترک ارائه شده از سوی مراکز علمی و دانشگاهی دو کشور به ارزش 400 هزار یورو به تصویب رسید.

از سال تحصیلی 18- 2017 و بر اساس ابلاغیه دانشگاه وین،  تعداد 15 واحد درسی ایرانشناسی، تاریخ و ادبیات ایران به دانشجویان کلیه رشته های این دانشگاه ارائه گردید. این اقدام مهم گام موثری در جهت معرفی تاریخ ، ادبیات و هنر ایرانی –اسلامی به دانشجویان علاقمند در این دانشگاه است .

همچنین امضای 17 یادداشت تفاهم همکاریهای علمی و دانشگاهی میان دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی ایران و اتریش از عزم و اراده طرفین برای ارتقاء و گسترش همکاریهای علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی دو کشور حکایت دارد. این یادداشت تفاهم ها به شرح ذیل می باشند: